Ευθύμιος Νταμαρέλος: Η νέα πραγματικότητα για την στελέχωση στην ναυτιλία

Γράφει ο Ευθύμιος Νταμαρέλος, Manager, Συμβουλευτικό Τμήμα, KPMG

H συμβολή της ναυτιλίας υπήρξε ανέκαθεν μεγάλη στην πρόοδο και την στήριξη της Ελληνικής οικονομίας. Η έντονη δραστηριότητα του κλάδου δίνει ώθηση στους ρυθμούς ανάπτυξης των οικονομικών μεγεθών, συνδράμει στην προβολή της χώρας διεθνώς και ενδυναμώνει σημαντικά την αγορά εργασίας. Είναι αξιοσημείωτο πως οι Έλληνες πλοιοκτήτες κατέχουν άνω του 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας και περισσότερο από 50% της χωρητικότητας πλοίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω δεδομένα, καθώς η ελληνική ναυτιλία αποτελεί βασικό δομικό στοιχείο της οικονομικής πραγματικότητας, τόσο εγχώρια όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, προσφέρει εξαιρετικές επαγγελματικές προοπτικές και ευκαιρίες σταδιοδρομίας ,σε έναν ιδιαίτερα απαιτητικό κλάδο. Επομένως, γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι η αποτελεσματική στελέχωση των ναυτιλιακών επιχειρήσεων αποτελεί μια διαδικασία καίριας σημασίας, ώστε να εξασφαλιστεί το καταλληλότερο ανθρώπινο δυναμικό. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη που δημιουργεί νέες απαιτήσεις σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, φέρνει την ναυτιλία αντιμέτωπη με μια ακόμα πρόκληση, αυτή του εκσυγχρονισμού των διαδικασιών στελέχωσης.
Την σημερινή εποχή είναι πιο σημαντικό από ποτέ τα στελέχη να διαθέτουν το κατάλληλο συνδυασμό δεξιοτήτων και γνώσεων ώστε να ανταποκρίνονται επιτυχώς τόσο στις παραδοσιακές όσο και στις σύγχρονες ανάγκες των επιχειρήσεων. Υπό αυτό το πρίσμα, καταλυτικό ρόλο στην ναυτιλία έχουν η γνώση του κλάδου και η αντίστοιχη υψηλή ακαδημαϊκή κατάρτιση. Ωστόσο, οι σύγχρονοι ρυθμοί καθιστούν εξίσου απαραίτητο τα στελέχη να διακατέχονται από θέληση για συνεχή εκπαίδευση και διεύρυνση του γνωστικού τους πεδίου, ούτως ώστε να μπορούν να αντιμετωπίζουν με επιτυχία τις νέες προκλήσεις. Παράλληλα, σε μια εποχή όπου το σύνολο των επιχειρήσεων λειτουργεί ψηφιακά με όλο και ταχύτερους ρυθμούς, αναδύεται μια νέα ανάγκη για γνώσεις στον τομέα της τεχνολογίας. Τα λεγόμενα «tech skills» είναι απαραίτητα για τα στελέχη, προκειμένου να μπορούν να διαμορφώνουν μια καλύτερη εικόνα της συνολικής λειτουργίας των επιχειρήσεων, να εναρμονίζονται με τις τάσεις του κλάδου και να αξιοποιούν αποτελεσματικά τη χρήση των συστημάτων και των διαδικασιών.
Άλλο ένα βασικό και ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της ναυτιλίας είναι η αυξανόμενη τάση να απαρτίζεται από ανθρώπους από διαφορετικές γενιές, με διαφορετική εξέλιξη ανά τα χρόνια που έχουν βρεθεί στο ίδιο σημείο έχοντας ακολουθήσει διαφορετική πορεία. Επαγγελματίες που έχουν ζήσει την θάλασσα εκ των έσω συνδυάζουν την εμπειρία τους με εκείνη των νέων επαγγελματιών που έχουν διαπρέψει από στεριάς στο corporate κομμάτι, με κοινό στόχο την επιτυχία. Επομένως, εδώ προκύπτει και η μεγαλύτερη πρόκληση που δεν είναι άλλη από την ανάγκη για συνεργασία, ευελιξία, δεκτικότητα στην αλλαγή και ικανότητα προσαρμογής.
Τέλος, ένα στοιχείο που μεταβάλλεται στο σύγχρονο πρόσωπο της εργασιακής ζωής στον κλάδο είναι η αύξηση της κινητικότητας των στελεχών μεταξύ των επιχειρήσεων. Η ανάγκη των στελεχών για ταχύτερη εξέλιξη, ευκαιρίες ανέλιξης και προοπτικής φανερώνει τη σημαντικότητα της ανάπτυξης συστημάτων παροχών και κινήτρων από τις εταιρείες ώστε να εξασφαλιστούν οι προϋποθέσεις παραμονής των στελεχών σε αυτές.
Μέσα από την εμπειρία μας σε συνεργασίες με εταιρείες του κλάδου παρατηρούμε ότι σε υψηλή ζήτηση βρίσκονται θέσεις που άπτονται της εταιρικής διακυβέρνησης και συστημάτων διοίκησης, με έμφαση σε ρόλους οργάνωσης και διαχείρισης ψηφιακού μετασχηματισμού. Σημαντική επίσης ζήτηση έχουν εξειδικευμένοι ρόλοι πάνω σε θέματα διαχείρισης κινδύνων και κανονιστικής συμμόρφωσης στη ναυτιλία, συστήματα βελτίωσης της απόδοσης και μείωσης λειτουργικού κόστους καθώς και ρόλοι ευθύνης οικονομικής κατεύθυνσης και διαχείρισης ανθρωπίνου δυναμικού.
Σήμερα η ναυτιλιακή βιομηχανία υιοθετεί μια ολοένα και αυξανόμενη ανθρωποκεντρική προσέγγιση, με τον άξονα στρατηγικής να εστιάζει κυρίως στον ανθρώπινο παράγοντα. Εύκολα λοιπόν καταλαβαίνει κανείς ότι η επιλογή των κατάλληλων ανθρώπων για τις καίριες θέσεις εργασίας είναι σημείο ζωτικής σημασίας για την διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού τους.
Στο πλαίσιο αυτό κρίνεται σκόπιμο έως και απαραίτητο οι διαδικασίες εξεύρεσης και επιλογής στελεχών να ανατίθενται σε εξειδικευμένους εξωτερικούς συνεργάτες/συμβούλους. Ένα εξειδικευμένο γραφείο συμβούλων στελέχωσης διαθέτει την κατάλληλη τεχνογνωσία για τη σωστή αξιολόγηση επαγγελματιών τόσο σε τεχνικό επίπεδο όσο και σε θέματα δεξιοτήτων. Επίσης, μέσω της βαθιάς γνώσης του κλάδου της ναυτιλίας και των στελεχών της, δύναται να κατανοήσει τις εξειδικευμένες ανάγκες της εκάστοτε ναυτιλιακής εταιρείας και να υιοθετήσει τη βέλτιστη προσέγγιση για τον κάθε ρόλο που θα κληθεί να στελεχώσει.
Το πλεονέκτημα από την επιλογή συνεργασίας με ένα εξειδικευμένο γραφείο συμβούλων στελέχωσης, μέσα από την διευρυμένη αναζήτηση των κατάλληλων στελεχών, αυξάνονται εκθετικά οι πιθανότητες για την καλύτερη δυνατή επιλογή (fit for position and fit for culture), ενώ παράλληλα ενισχύεται η φήμη της εταιρίας και προστίθεται κύρος στην όλη διαδικασία. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η μέγιστη αποτελεσματικότητα στην στελέχωση και η εταιρία επενδύει στο ανθρώπινο κεφάλαιο με στόχο να φέρει τα καλύτερα αποτελέσματα.
Το Τμήμα Επιλογής Στελεχών της KPMG αποτελείται από 18 έμπειρους συμβούλους, έχοντας αναπτύξει σημαντική εμπειρία στην επιτυχή στελέχωση απαιτητικών θέσεων ευθύνης όπως Operations και Technical, Τμήμα Πληρωμάτων, Νομικό, HSQE καθώς και ρόλους στην Οικονομική Διεύθυνση και στο τμήμα Ανθρωπίνου Δυναμικού ναυτιλιακών εταιρειών.